استفاده از نقاشی در درمان

قبل از بررسی استفاده از نقاشی در درمان، ابتدا به اهداف استفاده از نقاشی در درمان و یا نقاشی درمانی، اشاره می شود. این اهداف عبارتند از:

• بهبود مهارت های ارتباطی و تعامل اجتماعی با دیگران
• افزایش توجه و تمرکز
• افزایش احساس آرامش و تخلیه هیجانی
• فرافکنی احساسات و عواطف
• افزایش مهارت های ادراک دیداری ، درک روابط فضایی و قدرت تجسم
• افزایش خلاقیت و نوآوری
• بهبود یادگیری
• کاهش اضطراب و افسردگی
• تقویت حافظه دیداری

استفاده از نقاشی در درمان کودکان عادی و استثنایی، سابقه ای دیرینه داشته و به مطالعات هنردرمانی برمی گردد که به چند نمونه از آنها اشاره می شود. از اقدامات مهم در زمينه نقاشی درماني مي توان به مطالعات و پژوهش هاي اوهلين اشاره كرد. ويكي هنردرمانگر رشدي بود كه در كارهايش به نظريه هاي پياژه و لوون فلد در دهه 1950 متكي بود و از آموزش هنرهاي تجسمي چون نقاشي و طراحي براي تقويت رشد شناختي و نيز مهارت هاي ادراكي مثل دقت بينايي كودكان كم توان ذهني آموزش پذير، استفاده كرد. درسال 1979 ، اوهلين بر اين نكته تأكید فراوان كرد كه كودكان، در نقاشي، به تصوير بدن مي پردازند و همچنين، در بررسي هاي خود نشان داد كه كودكان با ناتواني هاي يادگيري، از طريق آموزش نقاشي، درك بهتري از مفهوم خود پيدا مي كنند. در دهه 1970 ، اوهلين فهرستي از شاخص هاي ترسيمي براي ناتواني هاي مختلف چون مشكلات يادگيري ، ادراكي و نيز اختلالات هيجاني  عاطفي تهيه كرده و تكنیكهاي هنري به ويژه نقاشي را كه مي تواند براي هر كدام از افراد اين گروه مؤثر باشد، مشخص نمود. وي اولين فردي بود كه پيشنهاد كرد؛ بهتر است در مورد كودكان با نقايص نورولوژیکی و يا مشكلات ادراك بينايي، در هنگام آموزش نقاشي، از رنگهاي سفيد و يا روشن روي زمينه هاي سياه يا تيره و نيز، از رنگ هاي متضاد در نقاشي استفاده نمود. به عنوان مثال كشيدن رنگ قرمز روي زمينه سبز و يا رنگ كردن دايره سياه روي كارتي سفيد. و بدين طريق نشان داد كه اين كودكان مي توانند در زمينه تشخيص تصوير از زمينه ، درك مفهومي بهتري پيدا كنند . در چند پژوهشی که بر روی ارتباط بین نقاشی و یادگیری ریاضی انجام شد، مشخص گردید که آموزش نقاشی می تواند مشکلات کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی را در زمینه مهارت های ادراک دیداری کاهش دهد علاوه بر این، نقاشی در بسیاری از اختلال های پیچیده روانشناختی نظیر اختلال های طیف اوتیسم، موجب بهبود تعاملات اجتماعی، رفتارهای کلیشه ای و ارتباطی این کودکان می شود.

درمطالعات انجام شده در زمینه نقاشی درکاهش هیجانات کودکان کم توان ذهنی، نتایج حاكي از آن بود که نقاشی به ویژه نقاشی آزاد ،می تواند درکاهش هیجانات منفی و برون ریزی عواطف کودکان کم توان ذهنی مؤثر باشد در مطالعه اي ديگر در خصوص تأثير نقاشی درمانی بر روی کودکان عادی که والدین آنها از هم جدا شده بودند، نتایج بيانگر آن بود که نقاشی در بیان احساسات و تغییر نگرش آنها می تواند تأثيرگذار باشد.