آیا استرس کودک لکنت را تشدید می‌کند؟

✅ پاسخ تخصصی و روان‌شناختی:
بله، استرس یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید‌کننده لکنت در کودکان است. اگرچه استرس به‌تنهایی باعث بروز لکنت نمی‌شود، اما در کودکانی که زمینه‌ی لکنت دارند، محرک‌هایی مانند اضطراب، ترس، نگرانی، رقابت، فشار محیطی یا انتقاد مستقیم می‌تواند شدت لکنت را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.

🧠 چرا استرس بر لکنت تأثیر دارد؟

گفتار فرآیندی پیچیده و هماهنگ بین مغز، تنفس، عضلات صورت و زبان است. در شرایط پراسترس:

• عضلات گفتاری منقبض می‌شوند

• تنفس سطحی و ناهماهنگ می‌شود

• سرعت گفتار افزایش می‌یابد

• مغز تمرکز خود را بر تولید روان از دست می‌دهد

⛔ نتیجه: تکرار، کشش، گیر و حتی سکوت‌های طولانی در گفتار کودک

🔍 موقعیت‌هایی که استرس کودک را بالا می‌برند:

• صحبت در حضور غریبه‌ها

• جواب دادن در جمع یا کلاس

• مورد تمسخر یا انتقاد قرار گرفتن

• عجله یا وقفه در حرف زدن

• رقابت با خواهر یا برادر

• شنیدن جملاتی مثل: «درست بگو»، «چرا گیر می‌کنی؟»

• مقایسه شدن با دیگران

📌 علائم استرس گفتاری در کودک دارای لکنت:

• لکنت شدیدتر هنگام صحبت در جمع

• خودداری از حرف زدن در موقعیت‌های خاص

• تنگی نفس، حرکات اضافی بدن یا چهره هنگام لکنت

• احساس خجالت یا ناامیدی پس از صحبت

• حرف زدن با سرعت بالا یا سکوت ناگهانی

✅ چگونه به کودک کمک کنیم که در شرایط استرس‌زا لکنت نداشته باشد یا کمتر شود؟

1. کودک را در هیچ شرایطی وادار به صحبت نکنید
   مثلاً اگر مهمان آمده، نگویید: «برات تعریف کن!» – این فشار باعث تشدید لکنت می‌شود.

2. سرعت گفتار خود را پایین بیاورید و آرام صحبت کنید
   والدین الگوی اصلی گفتار کودک هستند.

3. به گفتار کودک گوش بدهید، نه فقط به لکنت او
   نشان دهید که حرف‌هایش برایتان مهم است، حتی اگر با گیر همراه باشد.

4. از گفت‌وگوهایی که فشار ایجاد می‌کنند، دوری کنید
   مثلاً پرسش‌های پیاپی یا اصلاح‌کردن گفتار کودک در لحظه.

5. برای گفتار، محیط امن و عاطفی بسازید
   تشویق غیرکلامی، لبخند، تماس چشمی و صبوری، همه مؤثرند.

6. آموزش کنترل تنفس و تمرین آرام‌سازی
   از بازی‌هایی مانند فوت‌کردن شمع، بادکنک یا تمرین دم و بازدم عمیق استفاده کنید.

🎯 در صورت بالا بودن اضطراب، چه باید کرد؟

اگر احساس می‌کنید که لکنت کودک همراه با استرس پایدار، اضطراب اجتماعی یا علائم روان‌شناختی دیگر است:

• با آسیب‌شناس گفتار و زبان و در صورت نیاز با روان‌شناس کودک مشورت کنید.

• از برنامه‌های درمانی ترکیبی گفتاردرمانی + روان‌درمانی استفاده نمایید.

🎁 راهکار حرفه‌ای: پکیج «دفتر کار لکنت – قسمت ۱ تا ۲۲»

📘 طراحی‌شده برای درمان لکنت با در نظر گرفتن جنبه‌های هیجانی، رفتاری و زبانی

📦 شامل:

• تمرینات کاهش اضطراب گفتاری

• بازی‌های کلامی و تقلیدی در فضای آرام

• آموزش سبک گفتاری والدین

• مناسب برای کودکان ۳ تا ۱۲ سال

🎓 توسط:
سیاوش عطایی، آسیب‌شناس گفتار و زبان و متخصص روان‌شناسی عمومی

🌐 تهیه از سایت: digispeech.ir
📞 مشاوره مستقیم: 09121623463

🌟 جمع‌بندی:

استرس، دشمن روانی گفتار کودک مبتلا به لکنت است.
هرچقدر محیط امن‌تر، رابطه والد صمیمی‌تر، و برخوردها حمایت‌گرانه‌تر باشد، لکنت کمتر و گفتار روان‌تر خواهد بود.

🔔 اگر کودک شما تحت استرس گفتاری است، به‌جای فشار، پشتیبان امن او باشید.
گفتاردرمانی مؤثر فقط با مشارکت خانواده نتیجه می‌دهد.